Artikel de Standaard: ‘We zijn onze dorpen in ijltempo aan het verknoeien’

“We moeten dichter bij elkaar gaan wonen. Het perverse neveneffect van die mantra is dat onze dorpen vol­gebouwd worden met appartementen. Na het platteland helpen we nu ook de gemeentekernen om zeep. Met verdichting als schaamlap.”

Zaterdag 23 november 2019 verscheen in De Standaard het artikel ‘We zijn onze dorpen in ijltempo aan het verknoeien’ van correspondent Betonwoede Ine Renson. Het artikel vat perfect de opgaven samen waar AR-TUR sinds begin dit jaar aan werkt in het Kempenlab Dorpsarchitectuur.

“Na de open ruimte, zegt professor Stedenbouw Tom Coppens (UA), zijn nu ook de dorpskernen vogelvrij. ‘Kernversterking is een argument voor betonboeren om zo veel mogelijk winst te maken. Dat verhaal is ontspoord. De regelgeving die de wildgroei vroeger in toom hield, wordt uitgeschakeld onder het mom van de bouwshift. Ontwikkelaars krijgen te vaak vrij spel. Overal zie je nu zielloze appartementen met weinig groen. Villa’s worden opgedeeld tot ­jumbofermettes. Het is pure ­cherrypicking die het draagvlak voor de verdichting uitholt.”

De Kempen kleurt donker op de infografiek uit het artikel, welke het voortschrijdende aandeel appartementen per gemeente toont. Bekijk de evolutie van het aantal appartementen per gemeente op www.standaard.be/appartementen.

“De nood aan kleinere woonunits is inspiratieloos vertaald naar één standaardproduct: de fetisj van het tweekamerappartement. […] Dat is makkelijker dan in een waaier aan opties te voorzien. Terwijl maatwerk net is waar zowel de bewoners als de dorpen naar snakken.’’ zegt Michael Ryckewaert, professor stedenbouw, in het artikel. “Wat is kwalitatief compact wonen? Op welke plekken doen we dat het best? We hebben geen instrumenten gecreëerd om dat te beoordelen.”

Het uitgangspunt van het Kempenlab Dorpsarchitectuur is de nood aan nieuwe woontypologieën voor de dorpen, als ook een beleidskader om richting te geven aan dorpsontwikkelingen. Het Kempenlab gaat op zoek naar een nieuw ‘vocabularium‘ en een ‘instrumentarium‘ voor kwalitatieve dorpsarchitectuur. Die brengen we samen in een Toolbox Dorpsarchitectuur.

Het artikel noemt ook de bouwpauze die Kempenlab-partner Malle recent inlaste. Wuustwezel deed dit enkele jaren geleden en wordt genoemd als inspirerend voorbeeld:

“Wuustwezel werkt nu aan een reglement dat spelers met bouwplannen zal verplichten bij te dragen aan de gemeenschap. Per wooneenheid gaat ongeveer 1.800 euro in een fonds waarmee de gemeente kavels in open ruimte wil ‘vrijkopen’. […] Het kan perfect, als je een transparant instrument ontwikkelt. De verdichter moet betalen om open ruimte te vrijwaren.”

Lees het volledige artikel op de website van de Standaard.