Lezingenreeks Buitenkans: Land-bouw-dorp

De verblijfskwaliteit in het buitengebied staat onder druk. De grensgemeentes in de Noorderkempen kampen met uitdagingen op twee fronten. Megastallen rukken op in de grensoverschrijdende riviervalleien met vergaande invloed op het milieu. Ze veroorzaken stikstof, geurhinder, mobiliteits- en gezondheidsproblemen. De dorpskernen verstenen en gaan gebukt onder een ongebreidelde appartementisering, vaak zonder aandacht voor een gezonde en toekomstbestendige woonomgeving.Kunnen dorpskernen zich in symbiose met natuur en landbouw ontwikkelen?

Moderator Lisa Peters gaat op woensdag 2 juni in gesprek met Nederlandse en Vlaamse deskundigen. De lezingen kadert in de lezingenreeks van Buitenkans, het Brabants Kempens Architectuur Netwerk.

Sprekers:

• Ine Renson, onderzoeksjournalist De Standaard - over megastallen en appartementisering (BE)
  Vlaanderen verappartementiseert. Dat werkwoord staat nog niet in Van Dale, maar iedereen begrijpt het meteen. Want iedereen ziet het gebeuren. Overal verrijzen witte, grijze, beige en zwarte woonblokken. Want we moeten verdichten. Kleiner wonen. En dichter bij elkaar. Maar dreigen we ons landschap met al die identieke en vaak zielloze appartementen niet gewoon nog meer te verknoeien? Tegelijk zien we boerderijen waar op massale wijze kippen, varkens en kalveren worden gekweekt. Waarom worden die veestallen steeds groter?
  Ine Renson maakte voor de Standaard de onderzoeksreeksen Betonwoede, over de noodzakelijke bouwshift in Vlaanderen, en De Veefabrieken, over megastallen en de stikstofproblematiek.
  
  

• Ines Van Limbergen, Regionaal landschap de Voorkempen - over kansenkavels (BE)
  In het kader van de pilootprojecten kansenkavels op initiatief van de Regionale Landschappen in de provincie Antwerpen, doen studiebureau Omgeving en Atelier Romain aan ontwerpend onderzoek. Een kansenkavel is een ingesloten kavel, gelegen in woongebied, met een hoge open-ruimtewaarde. De kavel is strategisch gelegen in de open ruimte en biedt hierdoor kansen om de continuïteit en biodiversiteit in de toekomst te vergroten. Zijn kansenkavels in staat om de verblijfskwaliteit in de dorpen te verhogen?
  
  

• Marianne Verhoeven, Verhoeven de Ruijter landschapsarchitecten - over de schakelkast (NL)
  Met een interdisciplinair team, bestaande uit Werkend Landschap, Bosgroep-Zuid, HAS Den Bosch, Duneworks, werkte Verhoeven de Ruijter aan een visie op een nieuw gebiedsarrangement voor het gebied Kempen en Groote Heide. Het plan was een van de finalisten van de EO Wijers Prijsvraag 2019-2020. De grote transitie-opgaven in de Kempen kunnen alleen effectief worden aangepakt door een gebiedsgerichte aanpak. De ontwikkeling van de strategie werd mogelijk door een unieke verbinding van verschillende vakgebieden, waaronder landbouw, natuur, economie en landschap met De Schakelkast als intermediaire speler.
  
  
• Dieter Wouters, burgemeester Wuustwezel - over de bouwpauze en chicken valley (BE)
  Wuustwezel was de eerste gemeente in Vlaanderen met een bouwpauze, een periode waarin geen bouwvergunningen voor meergezinswoningen werden uitgegeven totdat een nieuwe visie gereed is. Inmiddels zien we deze strategie in meerdere gemeenten en wordt deze juridisch aangevochten. Burgemeester Wouters pleit ervoor dat een pauze in goede samenwerking met lokale architecten en ontwikkelaars wél kan werken. Zijn gemeente Wuustwezel staat ook bekend als chicken valley. De gemeente heeft als signaal zo goed als alle stallen geweigerd, maar keer op keer de strijd verloren.