Expo Dorpelijkheid in Atelier Bouwmeester

Tot en met 26 april 2022 kan je in het Atelier Bouwmeester de expo Dorpelijkheid bezoeken. Dorpelijkheid is een thema in de ambitienota van Bouwmeester Erik Wieërs waarmee hij wil waken over het samengaan van het verdichten van dorpskernen met het versterken van hun karakter en identiteit. Rond dit thema zal het Team Vlaams Bouwmeester in 2022 een of meerdere trajecten uitzetten. Voor een eerste verkenning nodigden ze fotograaf Michiel De Cleene, kunstenaarsduo Mark Luyten & Thomas Verstraeten en documentairemaakster Nahid Shaikh uit.

De vier kunstenaars keken elk met een andere blik naar het dorp. Ze bogen zich in alle vrijheid, en ieder vanuit hun eigen artistieke of documentaire praktijken, over het dorp en de bezorgdheden die hen werden voorgelegd. Michiel De Cleene gaf zijn bijdrage in de vorm van een nieuwe publicatie die hij in het Atelier ontvouwt. Nahid Shaikh draaide een film in het Oost-Vlaamse dorp Sint-Maria-Oudenhove. Mark Luyten en Thomas Verstraeten exploreerden de mogelijkheid van een zomeracademie te organiseren in het Kempense dorp Balen, wat resulteerde in een imposante maquette. De drie erg verschillende pogingen om grip te krijgen op de dorpse omgeving hebben wellicht één ding gemeen: dat ze via getuigenissen en verhalen de grens aftasten tussen documentaire en fictie.

De noodzaak om de versnippering van het Vlaamse landschap tegen te gaan en terug in de dorpskernen te gaan wonen, wordt algemeen onderschreven. Door de prangende problematiek rond klimaat, mobiliteit, waterhuishouding en energie ziet iedereen in dat dit de juiste weg is. De verdichting van onze dorpskernen is echter niet zomaar een wiskundige oefening, het is ook een complexe ontwerpopgave. In nieuwe ontwikkelingen in dorpskernen zien we soms de ongelukkige inpassing van vaak generieke stedelijke typologieën. Samen met de dominantie van autoverkeer en de omvorming van de dorpspleinen tot parkings, bedreigt dit het karakter van de dorpen. Het verdichten van de dorpskernen kan nochtans ook gezien worden als een kans om de Vlaamse dorpen weer een identiteit te geven. De verdichtingsopgave gaat dan niet enkel over vorm en architectuurtaal, maar ook over dorpse gebruiks- en omgangsvormen en de relatie tot het publieke domein: trage wegen, achterdeuren of op de dorpel zitten. Tactieken die ook terugkomen in onze Toolbox Dorpse Architectuur: doorprikken met trage wegen, achterom lopen, rustplekken voorzien,…

Praktische info

De tentoonstelling is nog te bezichtigen t.e.m. 26/04/2022 in het Atelier Bouwmeester (Ravensteingalerij 54-59, 1000 Brussel). Je kan een bezoek brengen op dinsdag, vrijdag of zaterdag tussen 13u en 17u of na een afspraak via bouwmeester bouwmeester@vlaanderen.be. Meer info vind je op vlaamsbouwmeester.be.