Studiedag | Lancering Ruimtehelden: de bouwshift door de ogen van tieners op 4 juni

Kind & Samenleving onderzocht de woonwensen van tieners in het project Ruimtehelden. De Vlaamse Vereniging voor Ruimte & Planning (VRP) ging met de resultaten van het onderzoek aan de slag samen met ontwerpers en lokale besturen. Op 4 juni organiseren ze in De Studio in Antwerpen een leerrijke studiedag waarbij ze het project lanceren en de methodieken en bevindingen van het project voorstellen.

AR-TUR zal één van de deelsessies begeleiden waarin we dieper ingaan op het gebruik van de dorpse figuren voor meervoudig wonen.

Met de bouwshift en klimaatdoelstellingen in het vooruitzicht zijn het de tieners die de komende decennia zullen oogsten wat er nu wordt gezaaid. Hoe staan ze tegenover wonen in kernen en verdichting? Welke verwachtingen en wensen spreken ze hierbij uit? Maar vooral: hoe kunnen we als ruimtelijk planners en ontwerpers individuele woonwensen en dromen laten samensporen met maatschappelijke noden, klimaatdoelstellingen en de bouwshift?

Foto: Kind & Samenleving

In de plenaire sessie kom je erachter hoe het project Ruimtehelden erin slaagt om de bevindingen en bekommernissen van jongeren te vertalen naar bruikbare en duurzame adviezen voor hun omgeving. De methodieken van het project Ruimtehelden werden uitvoerig getest en bijgestuurd. Meer dan 600 tieners hebben al met de toolbox gewerkt in eenmalige testsessies of in een langer traject van beleidsparticipatie.

Wat willen jongeren?
Tijdens die sessies kwam Kind & Samenleving heel wat te weten over hoe tieners kijken naar het wonen van de toekomst. Jongeren zien duurzaam wonen zitten, maar ze hebben daarbij een aantal voorkeuren en verwachtingen. Tegelijk kunnen hun wensen worden vervuld in woonvormen waarmee deze tieners nog niet vertrouwd zijn. Ze willen een stem geven aan hun bekommernissen over de toekomst van de publieke ruimte, en de som maken voor ruimtelijke planners en stedenbouwkundigen in het vak: hoe kunnen we hun wensen toch doen rijmen met jouw visie als ontwerper?

Case Studies
Verder komen ook concrete cases aan bod. Bijvoorbeeld hoe ze Ruimtehelden hebben ingezet in Pelt om samen met de kinderraad na te denken over het centrum van de gemeente.

Met de methodieken uit de toolbox gaven ze hun mening over de publieke ruimte. Die mening vertaalde Kind & Samenleving met Ruimtehelden naar concrete adviezen, waarmee het gemeentebestuur aan de slag kon in het Beleidsplan Ruimte Pelt.

Ook in workshops gingen ze aan de slag om de mening van jongeren een ruimtelijke vorm te geven. Ze keken met een jongerenbril naar de bestaande ontwerpen van verschillende architectenbureaus en tonen je de quick wins die ze daarbij ontdekten.

Bouwmeester te gast
Gastspreker Leo Van Broeck, vierde Vlaams Bouwmeester, sluit de plenaire sessie af. In een keynote vertelt hij wat de Gentse cohousing Bijgaardehof tot een kwalitatieve woonomgeving maakt, en toont hij hoe het ontwerp van de site bijdraagt aan ruimtelijke doelstellingen zoals de bouwshift.

Foto: Kind & Samenleving

Programma

  • 8u40-9u00: inloop
  • 9u00-9u40: ontvangst dagvoorzitter + introductie
  • 9u40-9u55: inleiding Kind & Samenleving, Onderzoek Ruimtehelden
  • 9u55- 10u15: Ruimtehelden toegepast in de gemeente, Martijn Tabak (Gemeente Pelt)
  • 10u15: verwachtingen van tieners met betrekking tot toekomstig wonen. Spanning tussen individueel en algemeen belang: hoe overstijgen? Moeten we meegaan in die woonwensen? Hoe rijmen we dit met noodzaak bouwshift?
  • 10u20-10u50: conclusies ontwerpworkshop VRP
  • 10u50-11u00: keynote Case Bijgaardehof door Leo Van Broeck (KU Leuven, voorzitter van klimaatexperten comité regio Brussel, voormalig Vlaams bouwmeester)
  • 11u30-13u00: deelsessies
  • 13u00-14u00: netwerklunch

Deelsessies

Jongeren betrekken bij concrete ruimtelijke ontwikkelingen - Andreas De Mesmaeker en Gisèle Vervoort, Kind & Samenleving

In deze workshop maak je kennis met methodieken om een projectgebied met jongeren te verkennen én om tot een duurzaam ruimtelijk ontwerp te komen. We tonen je de blokjesmethodiek, waarmee je jongeren kan laten meedenken over ruimtelijk beleid en onze ‘ruimtetactieken’, die jongeren kunnen inzetten om duurzame ruimtelijke keuzes te maken.

Verder passeren tal van tools de revue waarmee jongeren de omgeving van de toekomst kunnen verbeelden, zoals een methode om prioritaire collectieve voorzieningen te selecteren.

Maak kennis met de inspraaktool PictoPlay - Wouter Vanderstede, Kind & Samenleving

PictoPlay is een tastbare en creatieve manier om parken, pleinen en andere speel- en ontmoetingsruimten te ontwerpen. De tool is ontworpen door Kind & Samenleving en past perfect in het plaatje van de methodieken van Ruimtehelden om de publieke ruimte van een gebied visueel vorm te geven.

De methodieken van PictoPlay vormen niet alleen een manier om kinderen en jongeren inspraak te laten geven op hun omgeving, maar veroorzaakt ook een dialoog op bestuursniveau tussen de domeinen jeugd en ruimte.

Dorpse Architectuur in kaart(spel) gebracht - Sien Beyens, AR-TUR

In de deelsessie 'Dorpse Architectuur in kaart(spel) gebracht' gaat Sien Beyens aan de slag met de Toolbox Dorpse Architectuur. De dorpse figuren uit de Toolbox Dorpse Architectuur helpen jongeren te verbeelden hoe je een buurt morfologisch vorm kan geven. Tussen de vrijstaande eengezinswoning en het appartementsgebouw ligt immers een waaier aan mogelijkheden om woningen compacter te schikken en hogere dichtheden te realiseren. Aan de hand van verschillende voorbeeldprojecten gaat ze gaat dieper in op het gebruik van de dorpse figuren voor meervoudig wonen.

Lokale instrumenten voor kwalitatief en toekomstgericht wonen - Maarten Horemans, VRP

Hoe pak je als kleine gemeente het onderwerp duurzaamheid aan? In deze sessie nemen we twee case studies onder de loep. Maarten Horemans is afdelingshoofd ruimte en geeft duiding bij het beeldkwaliteitsplan van de gemeente Nijlen, en toont hoe dat plan richting geeft aan nieuwe ontwikkelingen.

Samen met Maarten wordt een tweede case belicht: een masterplan voor een dorpskern. Hoe zorgt een sterke visie ervoor dat een gemeente op een kwalitatieve manier het bestaande bebouwde weefsel kan transformeren?

Foto: Kind & Samenleving

Praktische info

Waar
De Studio
Maarschalk Gérardstraat 4, 2000 Antwerpen

Bereikbaarheid
De locatie is centraal gelegen op het Mechelseplein, op acht minuten fietsen van het station Antwerpen-Centraal, en bereikbaar met bus en tram. Houd er rekening mee dat de locatie in een lage-emissiezone ligt.

Prijs
Deelnemen aan deze studiedag doe je aan €75 met lunch inbegrepen (€65 zonder lunch).

Inschrijven

Inschrijven kan via deze link.